visie

Het Vlaams waterlichaam van de Zwarte Beek is niet heel ver verwijderd van de goede ecologische toestand. Om nog stapjes vooruit te zetten moet er ingezet worden op diverse maatregelen. Van bron tot monding stellen we volgende acties voorop:

1. Het oorspronggebied van de Zwarte Beek is momenteel een sterk bemest en intensief akkerbouwgebied. Dit zorgt voor een ongewenste aanvoer van nutriënten (via oppervlaktewater en grondwater) naar de bovenloop van de Zwarte Beek (en Dommel) en de watergebonden natuurwaarden in het stroomafwaarts aansluitend natuurgebied/militair domein. Door middel van oeverstroken langs de waterlopen en grachten, maar ook door een grondige evaluatie en controle op het bemestingsbeleid kan de nutriëntenimpact te worden geminimaliseerd.
2. In de bovenloop van de Zwarte Beek (stroomopwaarts Beringen) is een natuurinrichtingsproject voor een groot deel van de vallei in uitvoering. Door het verhogen van de grondwatertafel (verondiepen van Oude Beek en drainagegrachten) wordt hier naast natuurherstel ook een optimale sponswerking van het veenpakket in de ondergrond nagestreefd. Hermeandering van Zwarte Beek is uitgevoerd op een aantal geschikte locaties.
   In de zone tussen Koersel en het centrum van Beringen kan een oeverzone de impact van de landbouwgronden naar de Zwarte Beek en Oude Beek beperken. Een oplossing voor het vismigratieknelpunt thv de Stalse molen is een meerwaarde voor het visbestand zolang het geen negatieve impact heeft op de beekprikpopulatie opwaarts. 

2. Ter hoogte van Beringen centrum komt er nog ongezuiverd huishoudelijk afvalwater in de waterlopen terecht. Via bijkomende aansluitingen en afkoppelingen van belangrijke onverharde oppervlakken in het centrum van Beringen wordt deze impact sterk verminderd. Structuurherstel is hier niet aan de orde. Het centrum is vispasseerbaar via de Kleine Beek.
3. Stroomafwaarts Beringen tot aan de Demervallei komt er op een aantal plaatsen nog ongezuiverd huishoudelijk afvalwater in de waterloop terecht (Beringen, Lummen). Aansluiting van de meest relevante riolering is hier aan de orde. Daarnaast is een belangrijk deel reeds hermeanderd. Met lokaal een sterke verbetering van de ecologische waarde van de Zwarte Beek als gevolg. Bijkomend structuurherstel lijkt mogelijk op enkele plaatsen: afschuinen en verlagen oeverwallen thv Bakel of stroomop- en stroomafwaarts Van Zurpeledijk. Daarnaast zijn er in de brede vallei heel wat veenpakketten waar, gelijkaardig aan de bovenloop, de sponswerking moet geoptimaliseerd worden dmv verondiepen waterlopen (Bakelse beek, Vlootgracht, Vloedgracht, Halbeek, Geenhoutervliet, ...) en minder intensief ruimingsbeheer rekening houdende met alle aangelanden.
4. Voor het samenvloeiingsgebied van de Zwarte Beekvallei met het Zwart Water en de Demer wordt verwezen naar het integraal waterbeheer thv Webbekoms- en Diesters broek.
5. Thv de monding zal de Zwarte Beek deels fungeren als bypass voor vismigratie rond de Grote Steunbeer op de Demer. Hoewel stuw K31 de Demer en Zwarte Beek verbindt kan het visbestand ook vrij de Zwarte Beek op migreren vanuit de Demer.

Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL11_117 - ZWARTEBEEK, L111_1079 - HELDERBEEK, L111_1080 - ZWARTEBEEK L1.