Demer III-IV
De Demer bestaat uit 7 waterlichamen. Demer III-IV begint aan de monding van de Slangebeek in de Demer en eindigt waar de Gete in de Demer uitmondt. Belangrijke zijlopen zijn Roosterbeek en Slangebeek zelf.
Voor de biologie scoort Demer III-IV niet slecht. Volgens de laatste gegevens wordt de score voor macrofyten (waterplanten) ruimschoots gehaald, die van macroinvertebraten (kleine waterdiertjes) net. Voor fytobenthos (kiezelwieren) en vis is er wel nog werk aan de winkel. Fysico-Chemisch scoort Demer III-IV matig voor zowel stikstof als fosfor.
Slangebeek en Roosterbeek stromen door ecologisch waardevol gebied.. De slangebeek scoort goed voor stikstof en matig voor fosfor, de roosterbeek scoort ontoereikend tot matig voor fosfor en stikstof
De Demervallei vormt ter hoogte van Herk-de-Stad, Lummen, Halen en Diest een natuurlijke kom waar meer dan de helft van het Limburgs water samenkomt: de Demerdelta. Die kom ligt op het kruispunt van drie verschillende geologische regio's: Haspengouw, Kempen en Hageland. Een uniek samenvloeiingsgebied waar bijzondere graslanden met zeldzame dier- en plantensoorten voorkomen, die gebonden zijn aan natuurlijke overstromingen.
De mens drukte in de loop der tijd sterk zijn stempel op dit landschap. Naast het hooien van graslanden, probeerde hij het watersysteem naar zijn hand te zetten. Dit eeuwenlang landgebruik leverde een unieke planten- en dierenrijkdom op. Zo kan je in dit uitgestrekte en open gebied nog weidevogels zoals de grutto bewonderen en langs mooie bloemrijke hooilanden wandelen. De jarenlange menselijke invloed overschreed soms ook de natuurlijke veerkracht. Waardevolle graslanden werden bebost of te intensief beheerd. Rechtgetrokken beken zorgen stroomafwaarts voor wateroverlast en op andere plaatsen voor verdroging. Dit is niet enkel nadelig voor de mens, maar ook voor de natuur. Hoog tijd voor actie.
LIFE Delta is een project gefinancierd met Europees geld dat de leefgebieden van bedreigde soorten wil verbeteren. Dit landschap, dat door mensen gemaakt werd, zal opnieuw door mensenhanden worden aangepakt. Niet alleen de leefgebieden van verschillende dier- en plantensoorten zullen hierdoor verbeteren. Het project zet in op kwalitatieve natuurbeleving met wandel- en belevingspaden en de aanleg van hengelplaatsen in samenwerking met de plaatselijke vissersvereniging.
De belevingswaarde en de waterveiligheid voor de mens zal verhogen.
Verschillende van die ingrepen zullen een grote en zichtbare impact hebben op het landschap. Het valleisysteem en het open karakter ervan worden hersteld door oude zanddepots af te graven en populierenbossen, die in de vorige eeuw werden aangeplant, te rooien. Graslanden, hooilanden en rietmoerassen worden uitgebreid. Waterlopen worden hersteld en krijgen een betere structuur.
Hierbij dienen de bijzondere dier- en plantensoorten van het LIFE-project als 'gidssoorten': hun voorkomen is de graadmeter voor het succes van de uitgevoerde acties. Zo geven grote modderkruipers trage waters aan, en porseleinhoenen waterinfiltratiegebieden, roerdompen en woudapen geven gezonde vispaaiplaatsen aan, kwartelkoningen markeren soortenrijke oude valleigraslanden en bruine kiekendieven hebben moerassen nodig als broedgebied.
Toekomstbeeld Demerdelta, zie ook bespreking Zwart Water.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL11_205 - DEMER III+IV, L107_814 - STEENLAAK, L111_1082 - SLANGBEEK, L107_839 - ZONDERIKBEEK.