visie
Door de vermindering van de industriële lozingen sinds 2014 en door het lopende project van de waterbodemsanering heeft De Hulpe-Zwart Water (Winterbeek) een grote ecologische stap voorwaarts gezet. Zowel het visbestand, waterplanten als macroinvertebraten kennen een sterke verbetering. Of bij de huidige chlorideconcentraties een goede biologische toestand kan worden gehaald, is nog af te wachten. Een continue monitoring van de geleidbaarheid in Winterbeek blijft noodzakelijk.
Een verdere aansluiting van de grote huishoudelijke vuilvracht die momenteel in Diest nog in de vallei van de drie beken (waaronder Winterbeek) terecht komt én de splitsing van het zuiveringsgebied Tessenderlo zijn de twee prioritaire focuspunten om een volgende grote stap richting goede toestand te zetten. Een verbetering van de waterkwaliteit geeft een stimulans aan de enorme potentie voor natte natuurwaarden die in de overstromingsgevoelige vallei zijn gelegen. Behoud en versterking van deze natuurwaarden betekent de ontwikkeling van aaneengesloten valleilandschappen met rivierbegeleidende bosvegetaties in combinatie met open, natte natuur in de grasland- en moerassfeer. Hierbij wordt rekening gehouden met het huidige landbouwkundige belang van de valleigronden.
Omwille van de (deels) uitgevoerde bodemsanering is het overstromingsregime van de Winterbeek minder dramatisch. Enkel bij echt hoge waterstanden overtopt de Winterbeek. Op dat moment zijn de zoutconcentraties ook niet nefast voor het grondgebruik in de overstroomde delen van de vallei. Een opvolging van de grondwaterstanden in de vallei blijft echter noodzakelijk om de impact van de uitgevoerde waterbodemsanering op de grondwaterstanden te monitoren. Indien nodig dient door bijkomende palenrijen de bedding licht verhoogd te worden. Tegelijk is het tijdig ruimen van de aangelegde slibvangen op de Winterbeek nodig om nieuwe verspreiding van eventueel verontreinigd slib op te vangen. Wel mag worden gezegd dat de overstromingsgevoelige komgronden tijdens piekdebieten een belangrijke bijdrage leveren in functie van de bescherming tegen wateroverlast.
De structuurkwaliteit van de Winterbeek is al vrij goed. Er zijn geen vismigratieknelpunten meer gekend. Wel hebben momenteel de Middelbeek en Kleine Beek in de vallei een zeer sterke drainerende werking. Dit heeft gezorgd voor verdroging van het veenpakket in een groot deel van de vallei. Een stijging van de grondwatertafel in deze veengebieden maar ook in andere delen van de vallei is vanuit verdrogingsstandpunt zeer wenselijk en kan diverse habitats van natte natuur herstellen. Dit kan door de bedding van waterlopen of drainagegrachten te verondiepen, of door een meer genuanceerd maaibeheer te voeren (delen niet / minder intensief / wel intensief maaien). Gezien het extensieve grondgebruik en de grote delen in eigendom van Natuurpunt of Vlaamse overheid lijkt vernatting haalbaar. Logischerwijze dient een aanpassing van het ruimingsregime ook rekening te houden met het overige grondgebruik in de vallei.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL21_97 - DE HULPE - ZWART WATER.