Mandel I
Mandel I is het opwaartse deel van het stroomgebied van de Mandel tot aan de monding van de Devebeek waar de Mandel van het kanaal wegdraait.
De structuurkwaliteit van de Mandel is ontoereikend. Grote delen zijn rechtgetrokken. Langs het kanaal Roeselare-Leie is de Mandel over een traject van enkele kilometers volledig ingekokerd. Ook enkele zijwaterlopen zijn over zeer lange trajecten ingekokerd. De oevers en beddingen van de Mandel en zijwaterlopen bestaan vaak uit beton. Het ecologisch inrichten van de waterloop door het open te leggen, schuine oevers aan te leggen of beekbegeleidende vegetatie te plaatsen zal leiden tot een groter zelfzuiverend vermogen en meer biologisch leven. Bij de aanleg van een gecontroleerd overstromingsgebied, zoals langs de Babilliebeek, kan dit ecologisch ingericht worden met bijvoorbeeld een paaiplaats.
De fysico-chemische waterkwaliteit is slecht. De fosforwaarden behoren tot de hoogste in het Leiebekken. Stroomopwaarts Roeselare zijn er op de Mandel al zeer hoge waarden voor geleidbaarheid en fosfor. Ook chemisch zuurstofverbruik, nitraat en stikstof zijn ontoereikend. De zijwaterlopen zijn jammer genoeg niet beter. De Babilliebeek, Krommebeek, Collievijverbeek en Roobeek behoren allen tot de slechtste waterlopen in het Leiebekken met soms heel slechte waarden voor fosfor, geleidbaarheid, Kjeldahlstikstof en zuurstof. Afwaarts verbetert de waterkwaliteit van Mandel I licht, maar voor een aantal parameters blijft de goede toestand heel veraf.
Er is hier een zeer grote druk voor chemisch zuurstofverbruik. Die is afkomstig van huishoudens (50 %) en RWZI's (38 %). Ook de druk voor fosfor komt voornamelijk van huishoudens (38 %) en RWZI's (34 %), en in mindere mate landbouw (20 %). Voor stikstof heeft landbouw het grootste aandeel (61 %). Depositie, RWZI's en huishoudens staan elk in voor 10 %.
De rioleringsgraad (83,7 %) en zuiveringsgraad (80,7 %) liggen al op het Vlaams gemiddelde. Dit komt doordat de kernen op RWZI Roeselare en RWZI Ingelmunster aangesloten zijn. Er dienen wel nog meer dan 500 IBA's geplaatst te worden en in de meer landelijke gebieden heel wat woningen aagesloten te worden op de riolering. Echter zijn er zeer veel (omgekeerd werkende) overstorten en vermazingen waardoor afvalwater geregeld in het oppervlaktewater terechtkomt of beekwater in het rioolstelsel terechtkomt. Het afkoppelen van grachten van de riolering, het oplossen van rioleringsknelpunten en het juiste gebruik van overstorten dient de komende jaren uitgevoerd te worden. Ondanks de hoge rioleringsgraad is optimalisatie van het rioleringsstelsel nodig.
Stroomopwaarts Roeselare in een regio met intensieve landbouw worden in de Mandel veel pesticidenoverschrijdingen vastgesteld. Onder andere voor diflucenican, flucenacet, methiocarb en dimethoaat waren er regelmatig overschrijdingen. Verdere sensibilisering bij en opvolging van de landbouwers is noodzakelijk om de pesticidendruk te verlagen.
Er heerst een grote overstromingsproblematiek. Meer dan 2.000 inwoners hebben een grote kans op wateroverlast. Doordat Roeselare net afwaarts een heuvelrug is gelegen en verschillende waterlopen hier samenkomen, vangt het veel water tegelijk op. Ook in Ardooie, waar de twee takken van de Roobeek samenkomen, is er een grote overstromingskans. In onder andere Ingelmunster en Izegem is er eveneens geregeld wateroverlast. Er dient in eerste instantie zoveel mogelijk water vast gehouden te worden en/of vertraagd te worden afgevoerd. Dit kan een combinatie van ingrepen zijn, zoals ingrepen in het bodemgebruik, beheer van de waterloop met knijpconstructies of schotten, maar ook door meer aandacht te schenken aan de structuurkwaliteit van de waterloop (herwaardering grachtenstelsels, kleine landschapselementen, hermeandering e.d.).
Rond de bovenstroomse Mandel is het landinrichtingsproject Water-Land-Schap lopende. Met onder andere de aanleg van watercaptatieputten en beheerovereenkomsten wordt gestreefd naar een duurzaam landbouwproductielandschap.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL05_51 - MANDEL I, L107_83 - ROOBEEK, L107_82 - BABILLEBEEK.