Hydromorfologische veranderingen
Structuurkwaliteit
De structuurkwaliteit beïnvloedt in belangrijke mate het halen van een goede ecologische toestand. Ze heeft immers een rechtstreeks effect op het habitat van planten en dieren in de waterloop. De structuur van de waterloop is in het verleden echter vaak onderhevig geweest aan menselijke invloeden (waterkracht, transport, waterbeheer,…). In het Netebekken is hierdoor nog geen 10% van de waterlopen goed op dit vlak.
Vooral de deelmaatlatten alluviale processen, bedding en profiel laten vaak te wensen over, weliswaar iets beter scorend dan het Vlaamse gemiddelde. Grootschalige herkalibratiewerken zoals het uitdiepen en indijken ten behoeve van de scheepvaart en het verhogen van de afvoercapaciteit, bv. door rechttrekkingen, resulteren in slechte scores voor deze parameters.
De afwaartse delen van Kleine Nete en Grote Nete en de volledige Beneden-Nete werden uit veiligheidsoverwegingen (vermijden overstromingen) ingedijkt in het kader van het oorspronkelijke Sigmaplan. Hierdoor werd het beekmilieu zeer eenvormig gemaakt en verdwenen paaiplaatsen voor vissen. De natuurlijke relatie tussen de waterloop en haar vallei werd grotendeels verbroken. Door het aanbrengen van terugslagkleppen hebben vissen niet meer de mogelijkheid om de zijbeken te bereiken.
Voor een uitgebreidere beschrijving van de structuurkwaliteit in het bekken, zie hoofdstuk toestand.
Vismigratieknelpunten
Het waterlopennetwerk is sterk versnipperd door de aanwezigheid van allerlei barrières. Naargelang de aard en de locatie van de barrière is de impact meer of minder belangrijk op de visgemeenschappen. Verschillende vissoorten kennen een verschillend paai- en migratiegedrag. De knelpunten zijn dan ook in zekere mate vis-afhankelijk.
Voor het herstel van vrije vismigratie in Vlaanderen is, in uitvoering van de Benelux-beschikking, een prioriteitenkaart opgesteld waarop de belangrijkste waterlopen voor het visbestand staan aangeduid en die dus als eerste knelpuntvrij moeten worden gemaakt. In het Netebekken zijn alle waterlopen van eerste prioriteit (Benedennete, Kleine Nete, benedenloop Aa, Grote Nete en Molse Nete) knelpuntvrij gemaakt.
Op de onbevaarbare waterlopen van 1ste categorie aangeduid met 2de prioriteit zijn er nog 2 te saneren vismigratieknelpunten op de Wimp. Op de kleinere waterlopen aangeduid met prioriteit 2 moeten er nog tientallen knelpunten aangepakt worden.
Op het geoloket vismigratie kan u vismigratieknelpunten of gerealiseerde visdoorgangen opzoeken.