visie
In de Dendervallei staat de aanpak van wateroverlast prioritair op de agenda. De Dendervallei kent een lange historiek van wateroverlast en daarop volgende menselijke ingrepen die getracht hebben het overstromingsrisico te verminderen. De Dender is immers een regenrivier, waarbij de rivier bij hevige of langdurige regen verandert van een rustige waterloop naar een snelstromende, vaak door erosie bruin gekleurde watermassa. Op het Vlaamse traject zijn er 8 stuwen gebouwd die mee helpen het waterpeil te regelen, en ook op het Waalse traject staan er verschillende stuwen. De waterbeheerder is na de overstromingen van 2010 en 2011 gestart met de vernieuwing van deze stuwen, waarvan de meeste nog dateren uit de 19e eeuw.
Gelet op de duur van dit traject, moet er werk gemaakt worden van een verdere intensifiëring. In de huidige sfeer van klimaatverandering, waarbij er een consensus is over enerzijds grotere kansen op frequenter wordende grote stormen en tegelijkertijd vaker voorkomende lange droogteperiodes, neemt de vernieuwing van stuwen immers een belangrijke plaats in. Tegelijkertijd wordt er met de uitvoering van het stuwprogramma ook voldaan aan een andere belangrijke doelstelling om de rivier toegankelijker te maken voor de vissen. Met elke stuwvernieuwing worden er ook vispassages gebouwd. Gelet op de beter wordende waterkwaliteit biedt dit kansen voor de vispopulatie.
De waterbeheersing in de Dendervallei gaat verder dan de uitvoering van het stuwprogramma. Vanuit de Vlaamse Waterweg, het departement Omgeving en de provincie Oost-Vlaanderen loopt het strategisch plan Ruimte voor Water Dendervallei. Dit plan vormt de leidraad voor de toekomstige uitbouw en inrichting van een meer veerkrachtige Dendervallei. De missie van het project is om het overstromingsrisico te verminderen, waarbij niet enkel het risico maar ook de ruimtelijke en maatschappelijke meerwaarden voor de ruimere vallei worden bestudeerd. Daarbij wordt ook naar mogelijkheden gekeken op vlak van wonen, economie, landbouw, natuur etc. Het strategisch plan zal resulteren in een geïntegreerd voorkeursalternatief voor de ontwikkeling van een meer veerkrachtige Dendervallei, met acties en maatregelen die deze visie in praktijk zullen omzetten. Het plan is richtinggevend, en vormt het vertrekpunt en kader voor vergunnings- en planprocessen in het gebied, in het bijzonder wanneer deze een impact hebben op kwantitatieve aspecten van het watersysteem. Voor de onderlinge logische samenhang en de juridische robuustheid van deze processen is een structurele aanpak van de waterproblematiek immers noodzakelijk.
Uiteraard mag het aspect waterkwaliteit niet ontbreken. De kwaliteit van de Vlaamse Dender is in de eerste plaats afhankelijk van de kwaliteit van het binnenkomende water: zowel van de Waalse Dender als van de belangrijke Vlaamse zijwaterlopen (de Bellebeek, de Mark, etc.). Momenteel bevindt het punt met de slechtste kwaliteit zich helemaal opwaarts in Overboelare, en verbetert de kwaliteit stelselmatig afwaarts. Via overleg met de Waalse collega’s moet er verder werk gemaakt worden van een uniforme aanpak van de waterkwaliteit. Maar ook aan Vlaamse zijde in de Dendervallei zijn er nog mogelijkheden. Vermijden van overstortwerking in de Dender zal positieve impact hebben op de plots optredende vissterftes. Langs de Dender moet waar mogelijk gezocht worden naar de aanleg van natuurvriendelijke oevers, en de instandhouding en/of herwaardering van heel wat belangrijke meersengebieden, zoals de Nuchten, de Wellemeersen, de Oude Dendermeersen in Ninove, Denderleeuw en Liedekerke en het Denderbellebroek, waarbij de interactie van deze valleigronden met de Dender zelf zeer belangrijk is. Verder is in 2009 het Natuurrichtplan "Dendervallei tussen de gewestgrens en Ninove, evenals het Raspailleboscomplex en Geitebos" vastgesteld. Dit vormt een belangrijk wettelijk kader voor de inrichting van dit traject van de Dendervallei. Er wordt gestreefd naar een structuurrijk en samenhangend valleilandschap van rivierbegeleidend bos en open grasland in afwisseling met natte natuur met ruigte- en moerasvegetaties. Dit zal ook mee vorm geven aan de uitwerking van het Strategisch Plan Ruimte voor Water in de Dendervallei.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches. VL05_67 - DENDER I, VL05_70 - DENDER IV, VL17_206 - DENDER II+III, VL08_71 - DENDER V.