Hydromorfologische veranderingen
Structuurkwaliteit
De structuurkwaliteit beïnvloedt in belangrijke mate het halen van een goede ecologische toestand. De structuur van de waterloop is in het verleden echter vaak onderhevig geweest aan menselijke invloeden (waterkracht, transport, waterbeheer,…). In het Denderbekken is hierdoor amper 7% van de waterlopen goed op dit vlak.
Vooral de deelmaatlatten alluviale processen, bedding en profiel scoren vrij laag. Heel wat waterlopen in het Denderbekken zijn in het verleden rechtgetrokken, ingedijkt of opgestuwd. Voorbeelden zijn onder meer de Dender zelf, maar ook de Mark, Molenbeek-Ter Erpenbeek en de Bellebeek.
Op verschillende waterlopen in het Denderbekken zijn heel wat molens gebouwd. Ook deze hindernissen hebben een grote impact op de structuurkwaliteit.
Vergeleken met het Vlaamse gemiddelde is het globale verhaal tweeledig. Enerzijds zijn er relatief gezien minder waterlichamen in het Denderbekken die slecht scoren, wat goed is, maar evenzeer zijn er minder waterlichamen die goed scoren. Het Denderbekken blinkt dus momenteel uit in middelmatigheid, en het is dan ook nodig om de komende jaren verder in te zetten op de verbetering van de structuurkwaliteit.
Voor een uitgebreidere beschrijving van de structuurkwaliteit in het bekken, zie hoofdstuk toestand.
Vismigratieknelpunten
Het waterlopennetwerk is sterk versnipperd door de aanwezigheid van allerlei barrières. Naargelang de aard en de locatie van de barrière is de impact meer of minder belangrijk op de visgemeenschappen. Verschillende vissoorten kennen een verschillend paai- en migratiegedrag. De knelpunten zijn dan ook in zekere mate vis-afhankelijk.
Voor het herstel van vrije vismigratie in Vlaanderen is, in uitvoering van de Benelux-beschikking, een prioriteitenkaart opgesteld waarop de belangrijkste waterlopen voor het visbestand staan aangeduid en die dus als eerste knelpuntvrij moeten worden gemaakt. In het Denderbekken zijn onder meer de Dender, Marke, Molenbeek-Terkleppebeek, Bellebeek en de Wolfputbeek als waterlopen van 2de prioriteit aangeduid.
Op de Dender zijn er nog 8 op te lossen vismigratieknelpunten (stuwen). Deze bevinden zich thv de stuwen van Geraardsbergen, Aalst,…
Op de onbevaarbare waterlopen van 1ste categorie aangeduid met 2de prioriteit zijn er nog heel wat te saneren vismigratieknelpunten, o.m. op de Mark, de Molenbeek-Pachtbosbeek, de Molenbeek-Ter Erpenbeek, de Bellebeek,… Heel wat van die vismigratieknelpunten op deze waterlopen zijn gelinkt aan watermolens. Maar ook stuwen die het waterpeil regelen zorgen voor moeilijke visdoorgangen, onder meer op het afwaartse pand van de Molenbeek - Ter Erpenbeek.
Op het geoloket vismigratie kan u vismigratieknelpunten of gerealiseerde visdoorgangen opzoeken.