visie
De Gentse Binnenwateren worden gevormd door het oppervlaktewaterlichaam A0_VL08_162 (Kanaal Gent-Oostende I + Coupure + Verbindingskanaal) en VL17_156 (Gentse Binnenwateren). In geval van calamiteiten die de waterkwaliteit kunnen aantasten en in geval van grote waterafvoer om Gent te vrijwaren van overstromingen, kunnen de Gentse Binnenwateren worden afgesloten van het omliggend waterlopenstelsel (Ringvaart rond Gent, Kanaal Gent-Terneuzen en Benedenschelde via de tijarm Gent-Brugge). Door de inspanningen van de overheid om lozingspunten aan te sluiten op het openbare rioleringsnetwerk met aansluiting op waterzuiveringsinstallaties, is de waterkwaliteit van de Gentse binnenwateren er in de afgelopen jaren sterk op vooruitgegaan. Op heden wordt de globale ecologische toestand van beide oppervlaktewaterlichamen (AO_VL08_162 en VL17_156) als matig beoordeeld. De goede toestand wordt nagestreefd tegen 2033.
Al van bij het ontstaan van stad Gent is water onlosmakelijk verbonden met de ontwikkeling en het functioneren van de stad. De visie Water in de Stad, die gezamenlijk is opgesteld door stad Gent en De Vlaamse Waterweg, vormen het kader voor een verdere duurzame multifunctionele ontwikkeling van de Gentse Binnenwateren op basis van 6 sporen:
- Voorzien van ruimte voor water tegen klimaatopwarming, droogte en wateroverlast;
- Verder uitbouwen van economie op en langs het water;
- Stimuleren van duurzame mobiliteit op en langs het water;
- Versterken van Gent als waterstad, om te wonen/werken/verpozen op en aan water (incl. waterrecreatie);
- Versterken van de groenblauwe ruggengraat met water als ecologische as in de stad;
- Verbeteren van de waterkwaliteit van de Gentse waterlopen.
Stad Gent en Farys werken verder om de rioleringsinfrastructuur verder uit te bouwen en de bestaande infrastructuur te renoveren en optimaliseren zodat overstortwerking tot een minimum kan herleid worden. Voor de resterende individuele privatieve lozingspunten van huishoudelijk afvalwater is een actieplan opgesteld om deze lozingspunten stelselmatig weg te werken over alle Gentse binnenwateren in de kuip van Gent. Hierbij worden de burgers gesensibiliseerd, begeleid (via het gratis aanbieden van plaatsbezoeken en afkoppelingsstudies) en aangespoord om zich in regel te stellen met de Vlarem wetgeving. Ook de resterende collectieve lozingen ter hoogte van de Predikherenlei worden gesaneerd. Concreet wordt door Farys de rioleringen opnieuw aangelegd (gescheiden stelsel), door Stad Gent de wegenis – openbaar domein heraangelegd en door De Vlaamse Waterweg de kaaimuur gerenoveerd.
Om de ecologische toestand van het watersysteem verder te verbeteren wordt verder ingezet op het creëren van meer ecologische plantenrijke oevers rekening houdend met de overige functies van het waterlopenstelsel en de ruimte voor water die dient beschikbaar te blijven. Door de creatie van plantenrijke oevers krijgen vissoorten als rietvoorn, snoek en zeelt meer paaimogelijkheden en kans om zich duurzaam te vestigen in de Gentse Binnenwateren. In de Visienota Water in de Stad zijn volgende locaties overeengekomen tussen Stad Gent en DVW om een groene vooroever aan te kunnen leggen; Achtervisserij, Vissersdijk, Coupure, Leie-arm ten westen van Malem, Achterdok.
Bij het realiseren van een groene vooroever wordt erover gewaakt dat ruimte voor water die verloren gaat elders en vooraf gecompenseerd wordt. Aan de Franse vaart is er voldoende breedte om een ecologisch waterpark op het water aan te leggen. Recent heeft Stad Gent aan de Watersportbaan ook enkele drijvende groeneilanden aangelegd, om te kunnen evalueren of deze ook een alternatieve oplossing kunnen bieden (zonder verondieping van de bodem).
Ook de hoeveelheid en kwaliteit van de waterbodem vormt nog een knelpunt. De waterbodems van de Gentse binnenwateren zijn door historische vervuiling over het algemeen verontreinigd tot sterk verontreinigd. Ten minste een basiskwaliteit wordt nagestreefd waarbij de verontreiniging van de waterbodems maximaal voorkomen wordt en er een minimale aanvoer van zwevende stoffen is. Op het regulier baggerprogramma van De Vlaamse Waterweg zijn in de komende jaren baggerwerken gepland voor de Doortocht Gent, in de eerste plaats om knelpunten voor scheepvaart en kunstwerken voor waterbeheersing weg te werken. In de periode 2022-2025 wordt voorzien om ca. 45.000 m³ slib te verwijderen en te bergen.
Meer informatie over de gebiedsgerichte werking binnen dit gebied is terug te vinden op de website van het bekken van de Gentse kanalen.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches van VL08_162 (Kanaal Gent-Oostende I + Coupure + Verbindingskanaal) en VL17_156 (Gentse Binnenwateren).