Middengebied Grote Nete
De middenloop van de Grote Nete situeert zich tussen de monding van de Grote Laak (Geel) en Itegem (Heist-op-den-Berg), en bestaat uit de oppervlaktewaterlichamen Grote Nete II en Grote Nete III.
Vanuit de bovenlopen krijgt de Grote Nete vaak grote hoeveelheden water te slikken na hevige regenbuien. Vroeger kon deze rivier het overtollige water in grote delen van haar vallei kwijt door ongehinderd over akkers en weilanden te stromen. De aanleg van dijken langs de Grote Nete van Geel-Oosterlo tot Lier heeft de Grote Nete echter afgesneden van haar vallei zodat de natuurlijke overstromingsdynamiek er niet meer kan plaats vinden met zowel wateroverlast als verdroging tot gevolg. Ook de verdieping van de Grote Nete draagt, door het drainerend effect, bij aan verdroging. Door versnelde afvoer en te weinig buffering bovenstrooms blijft het waterpeil in de ingedijkte Netes lange tijd hoog waardoor ook het water in de zijbeken regelmatig wordt opgestuwd en die beken buiten hun oevers treden.
Deze problemen worden (deels) aangepakt via het geactualiseerd Sigmaproject ‘Vallei van de Grote Nete’. De middenloop van de Grote Nete valt bijna volledig samen met het projectgebied van Sigma Grote Nete. Het project focust op drie deelgebieden. In twee ervan, ‘tussen Hellebrug en Herenbossen’ en het ‘Zammelsbroek’, ligt de klemtoon op het herstel van de natuurlijke vallei (natte natuur) om de verdroging te bekampen. In het middendeel ‘ter Borght-De Merode’ wordt het waterbufferend vermogen van de vallei benut ter bescherming tegen overstromingen. In 2018 is gestart met de eerste voorbereidende werken. Een aantal van de geplande ingrepen zal ook een gunstig effect hebben op het zelfzuiverend vermogen van de waterloop. Ze vergroten ook het leefgebied van diverse vissoorten die tijdens verschillende levensfasen gebruik maken van overstromingsgebieden.
In de waterbodem, oeverzones en overstromingsgebieden van de Grote Nete is de historische verontreiniging vanuit Molse Nete en Grote Laak duidelijk terug te vinden. Sinds 2017 is verder onderzoek hierrond lopende. Het is belangrijk dat eventuele saneringsvereisten de realisatie van Sigma Grote Nete niet hypothekeren.
De waterkwaliteit van dit deel van de Grote Nete laat nog sterk te wensen over, en ging er in vergelijking met het vorige stroomgebiedbeheerplan nog verder op achteruit. Dit is o.a. te wijten aan de totale afwezigheid van macrofyten sinds 2013, met als gevolg een slechte beoordeling. In 2019 zagen we (hopelijk) wel het voorzichtig begin van een herstel. Fytobenthos, macroinvertebraten, totaal fosfor en geleidbaarheid zijn ontoereikend. De parameters vis, CZV, chloriden en orthofosfaat zijn matig. De zijwaterlopen scoren over het algemeen even zwak. Volgens het Polarismodel van VMM kan slechts aan de reductiedoelstellingen voor fosfor voldaan worden als het merendeel van de projecten van het gebiedsdekkend uitvoeringsplan (GUP) wordt uitgevoerd. Dit is absoluut onhaalbaar tegen 2027. We streven er echter naar om deze doelstelling, alsook de goede ecologische toestand, tegen 2033 te realiseren (aandachtsgebied type 1).
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL05_124 - GROTE NETE II, VL08_125 - GROTE NETE III.