Hydromorfologische veranderingen

Structuurkwaliteit

De structuurkwaliteit beïnvloedt in belangrijke mate het halen van een goede ecologische toestand. De structuur van de waterloop is in het verleden echter vaak onderhevig geweest aan menselijke invloeden (waterkracht, transport, waterbeheer,…). In het Maasbekken is hierdoor slechts 20% van de waterlopen goed of zeer goed op dit vlak. Het Maasbekken heeft de hoogste score van alle bekkens.

Vooral de deelmaatlatten alluviale processen, bedding en profiel laten vaak te wensen over, weliswaar  beter scorend dan het Vlaamse gemiddelde. Grootschalige herkalibratiewerken zoals het uitdiepen, rechtrekken en indijken ten behoeve van een verhoogde afvoercapaciteit, ontwatering en de scheepvaart resulteren in slechte scores voor deze parameters.

Onder andere de Lossing, de Jeker, de Horstgaterbeek, de Holvenloop en de Kleine Beek (Wuustwezel) scoren ontoereikend. De Berwijn, Warmbeek, Abeek (lokaal OWL), Mark (lokaal OWL), Voer en Gulp scoren goed. Het lokale waterlichaam van de Bosbeek is de enige waterloop die een zeer goede score behaald.

Voor een uitgebreidere beschrijving van de structuurkwaliteit in het bekken, zie hoofdstuk toestand.

Vismigratieknelpunten

Verschillende vissoorten kennen een noodzakelijk paai- en migratiegedrag binnen hun levenscyclus. Het waterlopennetwerk is echter sterk versnipperd door de aanwezigheid van allerlei barrières zoals stuwen, bodemplaten en molens. Naargelang de aard en de locatie van de barrière is de impact meer of minder belangrijk op de lokale visgemeenschap. In het Maasbekken heeft ongeveer 40% van de waterlichamen een voldoende longitudinale verbinding.

Voor het herstel van vrije vismigratie in Vlaanderen is, in uitvoering van de Benelux-beschikking en in functie van beschermde vissoorten, een prioriteitenkaart opgesteld waarop de belangrijkste waterlopen voor het visbestand staan aangeduid en die dus als eerste knelpuntvrij moeten worden gemaakt. In het Maasbekken is enkel de Gemeenschappelijke Maas aangeduid als waterloop van 1ste prioriteit (grote hoofdmigratieroute), maar hier zijn geen vismigratieknelpunten op. Onder meer de Mark, Dommel, Abeek, Itterbeek en Bosbeek zijn als waterlopen van 2de prioriteit aangeduid. Ook Warmbeek en Weerijs, maar deze hebben geen vismigratieknelpunten meer.

Op het geoloket vismigratie kan u vismigratieknelpunten of gerealiseerde visdoorgangen opzoeken.