Kanaal-Bossuit-Kortrijk
Het Kanaal Bossuit-Kortrijk verbindt de Boven-Schelde met de Leie te Kortrijk (toegankelijk voor schepen tot 1.350 ton). Er bevinden zich 3 sluizen op het kanaal (Bossuit, Moen en Zwevegem). In Kortrijk bevinden zich nog drie historische, beschermde sluizen uit de 19de eeuw. Deze kleine sluizen en de vaarweg zijn niet toegankelijk voor grote schepen. Enkel pleziervaart en kleine schepen tot 300 ton kunnen er passeren. In 2017 startte de onderzoeksfase van het complex project "Opwaardering en/of aanpassing van het kanaal Bossuit-Kortrijk voor klasse Va-schepen". De bedoeling van het project is onder meer om het kanaal over de volledige lengte te verruimen (voor schepen tot 3000 ton) en het aan te sluiten op de Leie in Kortrijk zodat het een schakel kan vormen in het Seine-Schelde project.
Op 21/05/2021 is er m.b.t. het Complex project een voorontwerp voorkeursbesluit beschikbaar en heeft het reeds een adviesronde plaatsgehad. Op heden worden de adviezen verwerkt in een antwoorden nota en wordt het ontwerp voorkeursbesluit opgemaakt. Dit ontwerp voorkeursbesluit wordt voorgelegd in openbaar onderzoek alvorens de Vlaamse Regering een definitief voorkeursbesluit neemt (zie www.planbk.be/). (indicatieve timing: Ontwerp voorkeursbesluit: voor zomerreces - Definitief voorkeursbesluit: eind 2021)
Binnen het project worden volgende acties voorzien:
- Opvolging van de biologische waterkwaliteit - flankerend beleid gericht op de waterkwaliteit: Opmaak geïntegreerde toekomstvisie voor het kanaal met aanpassing van de oevers: aanleg 600m natuurvriendelijke oevers als milderende maatregel omwille van het garanderen van de (biologische) waterkwaliteit.
- Onderzoek naar effecten van de verdieping in de omgeving van Bossuit via gedetailleerde grondwatermodeleringen, via uitgebreide inventarisatie en analyse van de omgeving. De verdieping Bossuit-La Flandre met aandacht voor mogelijke vernatting wordt niet voorzien in het complex project, maar op lange termijn in afstemming met de opwaardering van de Boven-Schelde.
- Verbeteren van de water- en energiebalans, o.m. door het voorzien van een pompstation aan de sluis in Kortrijk en zo de bevoorradingszekerheid van het WPC de Gavers te verhogen en een achteruitgang van de waterkwaliteit te voorkomen. Maatregelen aan de nieuwe sluis in Kortrijk om de verspreiding van het Leiewater opwaarts de nieuwe sluis te vermijden.
De kwaliteit van het Kanaal Bossuit-Kortrijk wordt in de huidige omstandigheden in belangrijke mate bepaald door de kwaliteit van de Boven-Schelde en van de Grote en Zwarte Spierebeek, die net stroomopwaarts het kanaal in de Boven-Schelde uitmonden. Omdat het kanaalwater wordt aangewend voor de productie van drinkwater, wordt er nagenoeg dagelijks oppervlaktewater van de Boven-Schelde overgepompt naar het kanaal. De Braambeek/Oliebergbeek en de Sluisbeek zijn de enige beken die in het kanaal uitmonden. In het complex project worden de verschillende rollen van het kanaal onderzocht, waarbij ook aspecten m.b.t. het watersysteem aan bod komen. Met het oog op het verbeteren van de huidige toestand van het kanaal en de drinkwaterproductie kunnen een aantal aandachtspunten voor de toekomst meegegeven worden.
Het is belangrijk om de waterkwaliteit van beide beken te verbeteren in functie van de drinkwaterproductie. Naast het inperken van druk vanuit de landbouw m.b.t. knelpuntparameters Nt en Pt is ook een maximale uitvoering van de Gebiedsdekkende Uitvoeringsprogramma’s (GUP’s) aangewezen in functie van de drinkwaterproductie. De ecologische potenties in het kader van de al uitgewerkte “geïntegreerde gebiedsgerichte visie voor het kanaal Bossuit-Kortrijk” dienen geëvalueerd te worden op haalbaarheid door onder meer de waterbeheerder. De uitvoering van een aantal acties uit de visie op het kanaal kaderen in het regionaal project ‘Groene Sporen’, een initiatief van de intercommunale Leiedal samen met het provinciebestuur West-Vlaanderen (zie verder onder Multifunctioneel gebruik).
Aangezien de kwaliteit van het oppervlaktewater er al tamelijk goed is, dient er voldoende aandacht besteed te worden aan de ecologische inrichting van oevers en bijkomende paaimogelijkheden voor vissen. Het huidig visbestand is nog ondermaats, vooral wegens het ontbreken van geschikte paai- en opgroeigebieden. Bij eventuele werkzaamheden aan het kanaal zou hier maximaal rekening mee moeten gehouden worden.
Bovendien zou het kanaal Bossuit-Kortrijk kunnen aangewend worden om water te stockeren bij wateroverlast. In het verleden zijn er al wateroverlastproblemen vastgesteld ter hoogte van de samenvloeiing van de Braambeek – Oliebergbeek. Een herkalibratie ter hoogte van Broekenhoek zou het risico op wateroverlast kunnen verminderen.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL22_219 - KANAAL BOSSUIT-KORTRIJK.