visie
Langs deze drie hoofdwaterlopen maar ook langs kleinere waterlopen zijn reeds een aantal overstromingsgebieden functioneel. Zo legde VMM tijdens de tweede planperiode langs de Molenbeek-Kottembeek het GOG Schalmdries te Massemen en het GOG Herdershoek te Wetteren aan. De provincie bouwde in het stroomgebied van de Gondebeek (OS180) reeds een bufferbekken thv Moortsele. In het stroomgebied van de Molenbeek Wichelen (OS115) werd er naast het bufferbekken in Wanzele een bufferbekken in Erpe-Mere recent aangelegd. In de volgende planperiode zal verder aandacht gaan naar de zoektocht en aanleg van bijkomende overstromings-gebieden en het oplossen van wateroverlastgevoelige knelpunten.
Aanvullend is in dit deelgebied ook berging stroomafwaarts belangrijk. Bij hoog tij in de Schelde moet het debiet van de zijlopen gebufferd worden tot het opnieuw gravitair kan geloosd worden. Ook het installeren van extra afvoercapaciteit door bijvoorbeeld een noodpompgemaal ter hoogte van de monding in de Schelde kan de wateroverlast beperken bij hoog tij op de Schelde en/of bij hoge bovenafvoer. In de eerste en tweede planperiode plaatste de provincie Oost-Vlaanderen een pompgemaal op de Gondebeek en de Bosbeek. In deze planperiode worden ondermeer nog pompgemalen op de Vuntebeek en de Roebeek voorzien.
In de meest zuidelijk gelegen gemeenten vormt bodemerosie een aanzienlijk probleem. Erosiebestrijdingsplannen in deze opwaartse, reliëfrijke gemeenten worden verder uitgevoerd. De genomen erosiebestrijdings-maatregelen kunnen zijn: erosiepoelen en bufferbekkens met aarden dam, buffergrachten, dammen uit organisch materiaal, grasbufferstroken, grasgangen, herstel taluds, beplantingen, teelttechnische maatregelen (niet-kerende bodembewerking, directe inzaai, groenbedekker,...). De combinatie van een reliëfrijk erosiegevoelig gebied met zomeronweders kan soms nefast zijn, getuige hiervan de modderstromen in de gemeente Sint-Lievens-Houtem in mei 2018. Het is dan ook belangrijk om versneld werk te maken van erosiebestrijding in combinatie met een doordacht waterbergingsbeleid.
Delen van de stroomgebieden van de Molenbeek-Gondebeek, Molenbeek-Kottembeek en Molenbeek-Grote Beek werden aangeduid als VEN-gebied, als ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang en als Europees beschermd Habitatrichtlijngebied (bossen van het zuidoosten van de zandleemstreek, bossen van de Vlaamse Ardennen en andere Zuidvlaamse bossen).
Verdroging in valleigebieden, zeker in kwetsbare valleihabitats (zoals bron-, vallei- en moerasbossen, natte ruigte, rietland, grote zegge vegetaties, dotterbloemgraslanden,…), is een steeds groter wordend probleem. Vernatting en een afgestemd peilbeheer van zowel oppervlakte- als grondwater is noodzakelijk in de valleien. De maatregelen ifv het bestrijden van wateroverlast en erosie zijn ook belangrijk in de strijd tegen de droogte.
De Molenbeken werden aangeduid als prioritair gebied klasse 4. We streven naar de goede toestand na 2033, na natuurlijk herstel. Voor het referentiejaar 2018 scoren de ondersteunende fysico-chemische parameters fosfor, geleidbaarheid en stikstof matig tot slecht. Uit modelmatige doorrekeningen blijkt dat de goede toestand voor stikstof en fosfor kan gehaald worden voor de Molenbeken, mits het aanvatten van een inhaalbeweging van de saneringsachterstand in dit meer landelijke gebied. Ook een inspanning van de overige sectoren is nodig om de nutriëntenvrachten terug te dringen, zoals bijvoorbeeld het nauwgezet uitvoeren van het mestactieplan en het aanpakken van erosieknelpunten. Een verbeterde fysico-chemische waterkwaliteit zal vervolgens een belangrijke positieve impact hebben op de biologische elementen. In het referentiejaar scoren vooral de waterplanten opvallend slecht. De macro-invertebraten en vissen scoren matig.
De waterlopen in het gebied hebben veelal zeer waardevolle structuurkenmerken. Op een aantal trajecten zal dood hout geïntroduceerd worden.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL21_33 - MOLENBEEK - KOTTEMBEEK, VL05_32 - MOLENBEEK - GROTE BEEK, L111_1024 - BAVEGEMSE BEEK, L107_287 - MOLENBEEK - GROTE BEEK.