Watergebonden natuur-ecologie
Het Demerbekken is bijzonder rijk aan natuurgebieden. Veel van die natuurgebieden zijn watergebonden en liggen in valleigebied en gebieden met een sterke kweldruk.
Erg bijzonder zijn de vallei van de Zwarte Beek, vanuit Westeuropees perspectief één van de meest ongeschonden beekvalleien, en de plasrijke gebieden ‘De Wijers’ en ‘De Maten’. Ook de Mombeekvallei, de benedenlopen van de Herk waar aan kalkrijke kwel gelinkte vegetaties voorkomen, de bovenlopen van de Velpe, Winge en Motte zijn erg waardevol. Naast de waardevolle veengebieden in de valleien valt ook het voorkomen van Europees beschermde vissoorten te vermelden: de grote modderkruiper in de Demerdelta, de beekprik in het gebied van Munsterbeek en Zwarte beek en de rivierdonderpad in de zuidelijke zijlopen van Kleine Gete en Dormaelbeek.
Beschermde natuurgebieden
Beschermde natuurgebieden zijn gebieden die worden beschermd omwille van hun natuurlijke waarde, zoals de biodiversiteit en het voorkomen van bijzondere plant- en diersoorten. De natuurreservaten, het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) en het Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk (IVON) en de Speciale Beschermingszones (SBZ) geven aan waar natuurbehoud het meest prioritair is. Binnen de watergerelateerde Europese en internationaal beschermde gebieden, zoals de Habitat- en Vogelrichtlijngebieden kunnen de waterlopen specifieke (strengere) milieudoelstellingen hebben. Het Demerbekken telt heel wat watergebonden habitat- en vogelrichtlijngebieden, o.m. het vijvergebied Midden-Limburg, de Zwarte beek, de Maten.
beschermde gebieden watergebonden natuur