aspect waterbeheersing en veiligheid
Voor de toestandsbeoordeling van het overstromingsrisico wordt gebruik gemaakt van 2 indicatoren: ‘economische schade’ en ‘aantal potentieel getroffen mensen’. In vergelijking met het vorige plan zijn er een aantal actualisaties gebeurd aan het model (componenten van de LATIS-tool) waardoor er nu ook een onderscheid wordt gemaakt tussen fluviale en pluviale overstromingen. Onder meer omwille van de veel kortere duur van pluviale overstromingen zal de blootstelling en schade minder groot zijn voor dit type overstromingen. Daarom kunnen de schadeberekeningen en beoordelingen van de pluviale overstromingen niet zomaar vergeleken worden met die van de fluviale overstromingen.
Voor meer uitleg over de overstromingsrisicobeoordeling miv de indicatoren en afwegingskaders, zie stroomgebiedniveau.
In het Benedenscheldebekken ligt de economische schade ten gevolge van pluviale overstromingen bij elk overstromingsrisico hoger dan bij fluviale overstromingen. Bij een pluviale overstroming met grote kans kan de schade oplopen tot bijna 600 miljoen euro, bij een fluviale overstroming met grote kans blijft dit relatief gezien beperkt tot iets 70 miljoen euro.
Vergeleken met de andere bekkens is in het Benedenscheldebekken de economische schade veroorzaakt door fluviale overstromingen met een kleine kans op voorkomen het grootst. In het Benedenscheldebekken wordt door de verschillende waterbeheerders hard gewerkt om dit risico zo veel mogelijk te beperken. Een belangrijk element hierin is het verder uitrollen van het Sigmaplan dat het hinterland moet beschermen tegen overstromingen vanuit de Schelde en de zijrivieren.
Voor de pluviale overstromingen met een grote kans op voorkomen is het aangewezen om op zoek te gaan naar acties die de toestand verder kunnen verbeteren. Een eerste belangrijke stap is alvast een gebiedsdekkend bronbeleid uitstippelen via bijvoorbeeld een hemelwater- en droogteplan. Waar mogelijk kan dit aangevuld worden met de aanleg van bijkomende gecontroleerde overstromingsgebieden.
In het Benedenscheldebekken worden bij een grote tot middelgrote overstromingskans personen vooral getroffen door pluviale overstromingen. Dit kan tot 5 maal zo veel zijn als bij een fluviale overstroming met een grote tot middelgrote kans van voorkomen. Dit ligt in de grootte-orde van 25.000 getroffen personen bij een pluviale overstroming met middelgrote kans (ruwweg elke 100 jaar) versus 5.000 personen getroffen door een overstroming vanuit de waterloop. Bij een kleine overstromingskans (overstroming die eens in 1000 jaar voorkomt) zien we een heel ander patroon. Hier worden in het Benedenscheldebekken meer mensen getroffen door fluviale wateroverlast. Dit heeft alles te maken met de vallei van de Schelde en haar zijrivieren. Bij een kleine overstromingskans bestaat de kans dat de Schelde en/of meerdere zijrivieren de winterbedding willen aanspreken en buiten de oevers treden. Heel wat grotere steden (waaronder Antwerpen) hebben zich historisch gezien binnen deze zone ontwikkeld.
Ook hier is het aangewezen om voor pluviale overstromingen met een grote kans op voorkomen mogelijke acties te onderzoeken die het aantal personen getroffen door overlast verder terugdringt. Ook individuele beschermingsmaatregelen die de burger zelf in zijn woning kan treffen komen hiervoor in aanmerking.
opm: op de grafieken geeft de balk met een rode kader aan dat het overstromingsrisico voor dat type overstroming met een bepaalde frequentie als ‘slecht’ wordt beoordeeld. In dat geval moet er actie ondernomen worden om de toestand te verbeteren.