Waterschaarste en droogte
De recente droge en warme zomers leidden tot aanhoudende neerslagtekorten, historisch lage grondwaterstanden, lage waterpeilen en afvoeren en een verminderde waterkwaliteit. We verwachten dat extreme droogte in de toekomst vaker en intenser zal voorkomen. Informatie over de klimaatverandering in Vlaanderen en de toenemende droogte kan u vinden op het Klimaatportaal Vlaanderen. De actuele droogtetoestand kan u raadplegen op waterinfo.be.
Sinds de zomer van 2016 worden we geconfronteerd met lagere neerslaghoeveelheden. Dit gecombineerd met hoge temperaturen in de zomers van 2018, 2019 en 2020 zorgde ervoor dat de waterreserves moeilijk terug op peil kwamen.
De aanhoudende droogte had tot gevolg dat de waterpeilen in de waterlopen snel daalden. Op de kanalen waren er gedurende een hele tijd sterk verlaagde waterafvoeren en verschillende beken (bv. Bosbeek, Langelede) vielen droog. Een debietmeetstation op de Eeklose watergang te Sint-Laureins, toonde voor 2017, 2018 en 2019 zomerdebieten die tot de 10% laagste debieten horen voor die periode van het jaar op die plek.
Ook de freatische grondwaterlagen daalden aanzienlijk. Er zijn een tiental meetpunten verspreid in het bekken van de Gentse Kanalen gelegen. Elke zomer sinds 2017 zien we op deze punten telkens heel lage grondwaterstanden.
Zandige bodems komen veel voor in het bekken van de Gentse Kanalen en zijn per definitie droogtegevoeliger dan bv. leembodems. Qua droogtegevoeligheid is het bekken dan ook eerder vergelijkbaar met de bekkens in de Kempen of Limburg dan met de naburige bekkens
De droogte had ook gevolgen voor de waterkwaliteit. Verlaagde debieten in de waterlopen zorgen ervoor dat restlozingen vanuit huishoudens of effluent van RWZI's of industrie minder verdund worden met slechtere waterkwaliteit tot gevolg. Dit was ondermeer het geval in de Bosbeek. In de droge jaren van 2017, 2018, 2019 en 2020 was de verzilting in het kanaal Gent-Terneuzen opmerkelijk hoger. Opvallend hierbij is dat de verzilting in deze jaren zich heeft doorgezet tot in de Moervaart en Zuidlede, en zelfs ook op enkele zijwaterlopen werd opgemerkt.
Voor meer informatie over de toestandsbeoordeling waterschaarste en droogte, zie stroomgebiedniveau.