visie
De Vrouwvliet (speerpuntgebied type 2) heeft tot nu toe nog een slechte water- en structuurkwaliteit en heeft op bepaalde plaatsen te lijden van wateroverlast en lokale verdroging. Hoewel de waterkwaliteit hier de laatste jaren al fel verbeterd is, en zelfs goed scoort voor macro-invertebraten, blijft deze globaal nog steeds ontoereikend tot slecht. De hoofdoorzaak blijft de ontoereikende zuivering van huishoudelijk afvalwater. Met een zuiveringsgraad van minder dan 70% hoort de Vrouwvliet bij de slechtste leerlingen binnen het Dijle-Zennebekken. De verdere uitbouw van de saneringsinfrastructuur is hier dus prioritair. Vele projecten staan al op de planning voor de volgende jaren. Een aanvaardbare waterkwaliteit van de waterlopen is een belangrijke vereiste voor het realiseren van watergerelateerde projecten die inzetten op natuurversterking of waterkwantiteit.
Ook de waterbodem in het bekken van de Vrouwvliet is zeer sterk verontreinigd. Twee van de 15 prioritair te onderzoeken waterbodems in Vlaanderen bevinden zich hier. Het gaat om de Wolzakkenleibeek en de Krekelbeek, beiden waterlopen van 2de categorie. In deze waterlopen bevinden zich belangrijke historische verontreinigingen. Voor de Krekelbeek gaat het vooral om chroomverontreiniging (afkomstig van een vroegere leerlooierij), voor de Wolzakkenleibeek om huishoudelijke lozingen, overstorten en PCB’s. Alvorens over te gaan tot effectieve sanering, is het nodig dat de resterende lozingen worden aangepakt.
Beken en rivieren hebben een zelfreinigend vermogen. Voor het stroomgebied van de Vrouwvliet is dit vermogen nagenoeg volledig afwezig door het gebrek aan structuurkwaliteit. Rechttrekkingen, oeververstevigingen en het onoordeelkundig beheer hebben in het verleden hiertoe bijgedragen. Enkel het traject van de Vrouwvliet gelegen tussen de monding van de Beversluisbeek in Keerbergen en de monding van de Bruinbeek in Bonheiden heeft ‘matig’ tot 'waardevolle’ kenmerken. Door de getijdewerking op de Dijle wordt het afwaartse gedeelte van de Vrouwvliet gekenmerkt door traagstromend tot stilstaand water, waardoor hier een een andere dynamiek is dan in stromende rivieren (met meandering, stroomkuilen, zandbanken, ….). Voor dit deel van de Vrouwvliet dient de focus vooral te gaan naar de inrichting van natuurvriendelijkere oevers met een rietkraag. Daarnaast is het ook belangrijk om de laterale en longitudinale connectiviteit te verbeteren. De zijgrachten vormen een belangrijk paaigebied voor verschillende vissoorten, maar zijn op dit moment vaak niet bereikbaar vanuit de hoofdloop. Vismigratie vanuit de Dijle is slechts beperkte tijd mogelijk en wordt bemoeilijkt door het pompgemaal en een stuw. Hoe meer water er in het opwaartse systeem en in laaggelegen gebieden gebufferd kan worden, hoe minder frequent de pompen van het pompgemaal zullen moeten werken. Dit verkleint ook de kans op visschade.
Naast de problematiek rond waterkwaliteit speelt ook die rond waterkwantiteit een belangrijke rol. Buiten enkele belangrijke wateroverlastknelpunten in het stroomgebied van de Vrouwvliet is er in het natuurgebied Mechels Broek voornamelijk sprake van verdroging. Het peil van de Vrouwvliet heeft hierop een belangrijke invloed.
Vanuit Mechelen is de Vrouwvliet een belangrijke groen-blauwe as die het verstedelijkt gebied met het meer landelijk gebied verbindt. Het landschappelijk versterken van deze as zal niet alleen de ecologische waarde van de Vrouwvlietvallei verbeteren, maar ook de belevingswaarde voor bezoekers sterk doen toenemen.
Het bekkensecretariaat plant in de volgende planperiode de opstart van een integraal project voor de Vrouwvliet.
Raadpleeg de gegevens over druk & impact, milieudoelstellingen, reductiedoelen & afwijkingen en beoordeling in de waterlichaamfiches VL11_88 - VROUWVLIET.